Apostel Paulus

Zandsteen; hoogte 162 cm
Atelier Meester Arnt van Kalkar; eind 15e eeuw

Beeldbeschrijving

De heilige Paulus wordt hier voorgesteld met een zwaard in de rechter- en een geopend boek in de linkerhand. Ook het kalende voorhoofd met lange haren en baard is kenmerkend voor een beeltenis van deze heilige.

In tegenstelling tot de andere beelden in de kerk, allen van hout, is dit van zandsteen. Het draagt een aantal stilistische kenmerken die een herkomst uit het atelier van Meester Arnt aannemelijk maken zoals het naar voren gebogen hoofd, de gespreide vingers en het naar voren geplaatste been. Ook in de kleding is de hand van Meester Arnt herkenbaar. Het beeld is aan de achterzijde uitgehold, iets wat ook wijst op de hand van een houtsnijder.

In het Catharijneconvent te Utrecht bevindt zich een door meester Arnt gesneden houten beeld dat bijna identiek is, het hoofd van het beeld in onze kerk heeft meer karakteristieke trekken. Wat precies de functie van het beeld in de kerk is geweest is onduidelijk, immers er heeft nooit een hem toegewijd altaar bestaan en het maakt ook geen deel uit van de serie apostel-beelden. Eerder werd het beeld toegeschreven aan Kerstken van Ringenberg uit Wesel.

Levensverhaal

Het grootste gedeelte van de Handelingen der Apostelen betreft de vier zogenaamde "missiereizen" van Paulus en darnaast zijn er van hem een aantal canonieke brieven bekend, reden waarom wij over Paulus meer weten dan over de andere apostelen.

Omstreeks 10 v.Chr. geboren als Saulus geboren, ( in Tarsus) volgde hij een opleiding aan de tempelschool in Jeruzalem, waarna hij een felle christenhater werd. Circa 35 na Chr. Was hij als getuige aanwezig bij de steniging van de H. Stefanus: "de getuigen legden hun kleren neer bij een jongeman, die Saulus heette." (Hand.7,58).

Op weg naar Damascus om Jezus' volgelingen in de boeien te slaan, werd hij door een hemels visioen, waarin Christus hem persoonlijk aansprak, overdonderd. Van vervolger werd hij apostel van Christus. Toen zijn bekeringstochten hem meer en meer in contact brachten met de Romeinse wereld heeft hij zijn Hebreeuwse naam Saulus waarschijnlijk vervangen door het Latijnse Paulus.

Hoewel hij niet tot de eerste door Jezus geroepenen behoorde, ontwikkelde Paulus zich mét Petrus tot de belangrijkste apostelen. Hij heeft een grote rol gespeeld bij de verspreiding van het christendom in de gebieden rond de Middellandse Zee. In het bijzonder heeft hij in die gebieden waar nu Griekenland en Turkije liggen, tijdens zijn vier reizen, talrijke christelijke gemeenten gesticht en later ook bezocht. In zijn Brieven en in de Handelingen van de Apostelen, opgenomen in het Nieuwe Testament, richtte hij zich vooral tot de heidenen.

Teruggekeerd naar Jerusalem, omstreeks het jaar 62, werd hij voor het Sanhedrin gedaagd, gevangen genomen en naar Rome gebracht, omdat hij als Romeins staatsburger een beroep had gedaan op de keizer. Na een tijdelijke invrijheidsstelling werd hij opnieuw gevangen genomen en veroordeeld.

Op 29 juni in het jaar 67 werd hij met het zwaard (omdat hij een Romein was) onthoofd, ongeveer op hetzelfde moment waarop Petrus werd gekruisigd. Paulus onderging de marteldood buiten de stad Rome op de plek waar nu de abdij Delle Tre Fontane staat, Petrus op de begraafplaats op de Vaticaanse heuvel. Op het graf van Petrus is de Sint Pieter gebouwd, op het graf van Paulus verrees later de door Keize Constantijn gebouwde eerste basiliek San Paolo fuori le mura.

In november 2006 is onder het hoofdaltaar van de huidige S. Paolo zijn graf gevonden met daarin een gesloten kist ( nog niet geopend!).

verering

Op 25 januari wordt de bekering van de H. Paulus herdacht en op 29 juni zijn marteldood. Deze dag wordt "Petrus en Paulusdag" genoemd omdat dan de marteldood van beide apostelen wordt herdacht.


grote afbeelding
plaats